TA ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗΣ
Απολαυστικό όσο και πολύτιμο σε θρεπτικά συστατικά
Κάποιοι καταναλώνουν τυρί προκειμένου να πάρουν βασικά θρεπτικά συστατικά όπως το ασβέστιο. Άλλοι απλά το τρώνε από συνήθεια. Άλλοι πάλι το συνοδεύουν με ένα ποτήρι κόκκινο ή λευκό κρασί για να προσδώσουν μια πιο gourmet νότα απόλαυσης στην καθημερινότητά τους. Το σίγουρο είναι ότι για πολλούς το τυρί αποτελεί ένα από τα πιο βασικά συστατικά της καθημερινής τους διατροφής. Με πολλά είδη και ποικιλίες, όπου κάθε είδος έχει τη δική του ιστορία και αξία παραμένει ένα είδος ευρείας κατανάλωσης εδώ και πολλά χρόνια.
Αν και υπάρχουν αρκετές εκατοντάδες διαθέσιμες ποικιλίες τυριών με διαφορετική υφή, γεύση και άρωμα, όλα τα είδη διατηρούν κάποια βασικά χαρακτηριστικά που τα καθιστούν πολύτιμα στη διατροφή του ανθρώπου.
Πρωτεΐνες
Το τυρί αποτελεί σημαντικότατη πηγή πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητα για τη φυσιολογική αύξηση και ανάπτυξη του οργανισμού, Ένα κομμάτι σκληρού τυριού (40-50 γρ.) καλύπτει περίπου το 1/5 των αναγκών σε πρωτεΐνη ενός ενήλικα
Λίπος
Η περιεκτικότητα των τυριών σε λίπος κυμαίνεται από λιγότερα από 4 γρ. έως περίπου 35 γρ. ανά 100 γρ. τυριού: το τυρί cottage έχει τη μικρότερη περιεκτικότητα σε λίπος, ενώ τα σκληρότερα τυριά βρίσκονται στα ανώτερα επίπεδα. Η πλειονότητα των λιπαρών σε ένα τυρί είναι κορεσμένα – συνήθως άνω του 60% .
Μέταλλα και βιταμίνες
Το γνωστότερο ίσως συστατικό των τυριών και όλων των γαλακτοκομικών προϊόντων είναι το ασβέστιο. Αν και η περιεκτικότητα των τυριών σε ασβέστιο ποικίλει ανάλογα με το είδος, στις περισσότερες περιπτώσεις τα 60 γρ. τυριού μας παρέχουν το 30-60% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης του ασβεστίου. Το εξαιρετικά ευεργετικό προφίλ των τυριών ως προς τα οστά μας, συμπληρώνεται από την υψηλή περιεκτικότητά τους σε φώσφορο. Η διατροφική αξία του τυριού όμως δεν περιορίζεται μόνο στα παραπάνω, καθώς περιέχει και σημαντικές ποσότητες βιταμινών του συμπλέγματος Β, που είναι απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και τη διατήρηση ισχυρής μνήμης. Το τυρί περιέχει, επίσης, βιταμίνες, όπως η Α, και η D, καθώς και ανόργανα στοιχεία, όπως ο ψευδάργυρος.
Αλάτι
Προκαλεί προβληματισμό όσον αφορά την υγεία και ιδιαιτέρως το νάτριο που περιέχει το αλάτι. Με τρόπο παρόμοιο, όπως και το λίπος, έτσι και το αλάτι (χλωριούχο νάτριο) επιτελεί κάποιες βασικές λειτουργίες στο τυρί, συνεισφέροντας στη γεύση, την υφή και, πιο σημαντικά, στην ασφάλεια. Σχεδόν σε κάθε παραγωγή τυριού χρησιμοποιούνται βακτήρια, αλλά υπάρχουν κάποια από αυτά που δεν είναι επιθυμητά και κάποια που χρειάζονται για την ωρίμανση και την παραγωγή συγκεκριμένων γεύσεων. Το αλάτι ελέγχει την αύξηση του φορτίου αυτών των βακτηρίων. Ωστόσο, ξεπλένοντας το λευκό για παράδειγμα τυρί μπορούμε να μειώσουμε το ποσό του νατρίου – αλατιού που περιέχει.
Χαμηλή λακτόζη
Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των τυριών σε σχέση με το γάλα είναι το ότι περιέχουν πολύ μικρότερες ποσότητες λακτόζης. Λόγω της ζύμωσης που υφίσταται η λακτόζη κατά την παρασκευή του τυριού, η ποσότητα που περιέχεται στα τυριά μειώνεται σημαντικά, κάνοντάς τα πιο φιλικά στο πεπτικό σύστημα.
Λευκά VS Κίτρινα τυριά
Οι διαφοροποιήσεις τους όσον αφορά τη θρεπτική τους αξία είναι ότι τα κίτρινα τυριά (κασέρι, κεφαλοτύρι, γραβιέρα, παρμεζάνα) είναι πιο πλούσια σε συστατικά σε σχέση με τα άσπρα τυριά (φέτα, μοτσαρέλα, ανθότυρο). Επιπλέον περιέχουν περισσότερο ασβέστιο και είναι κατάλληλα για άτομα που βρίσκονται στην ανάπτυξη ή που έχουν αυξημένες απαιτήσεις σε ασβέστιο. Τα λευκά περιέχουν λιγότερο λίπος σε σχέση με τα κίτρινα τυριά (με εξαίρεση τα άπαχα κίτρινα), και κατά συνέπεια λιγότερες θερμίδες. Είναι ιδανικά για όσους ελέγχουν τα λιπαρά στη διατροφή τους (πχ προσπαθούν να χάσουν βάρος ή έχουν υψηλά επίπεδα χοληστερόλης).
